Devil In The Family: The Fall Of Ruby Franke

Disney+

In een perfecte wereld leefde eens een perfect gezin met een perfecte moeder die met haar perfecte echtgenoot en perfecte kinderen een perfect gezinskanaal had op YouTube. Nou ja, bijna dan. In elk geval voor het oog. Want voor en na de opnames… Enfin, Amerika smulde ervan. Al snel had Ruby Franke, die zichzelf beschouwde als een eenvoudig instrument van God, ruim een miljoen abonnees – en kwam er toch al gauw 100.000 dollar per maand binnen bij 8 Passengers, het familiebedrijf van het Mormoonse gezin Franke uit Springville in Utah.

Totdat één van Ruby’s vlogs blootlegde dat ‘America’s mom’ haar perfecte tienerzoon Chad vanwege problemen op school maandenlang in de kelder had laten slapen. Volgers en sponsoren lieten haar daarna keihard vallen. Een slachtoffer van cancelcultuur, vond ze zelf. Franke zocht haar toevlucht tot een levenscoach en groef daarmee haar eigen graf. Of, beter: ze plaveide de weg naar het gevang. Want als rechterhand van Jodi Hildebrandt, volgens critici leider van ‘een mannen hatende sekte’, zou ze pas echt uitgroeien tot ’the mom you love to hate’ en een fikse gevangenisstraf krijgen.

Samen met enkele vriendinnen, buren en een plaatselijke therapeut blikken Ruby’s echtgenoot Kevin en hun oudste kinderen Chad en Shari nu in Devil In The Family: The Fall Of Ruby Franke (150 min.) terug op hoe een ogenschijnlijk onberispelijke gezinsvlogger, die blijkbaar een stuk labieler was dan ze wilde lijken, onder invloed van een alwetende goeroe verwerd tot een godsdienstwaanzinnige, die haar eigen ondergang documenteerde met bizarre opvoedvideo’s. En die ideeën bracht ze natuurlijk ook in de praktijk, getuige de huiveringwekkende mishandeling van haar eigen kinderen.

Samen met Chad en Shari staat echtgenoot Kevin, die alle ontwikkelingen wel héél lijdzaam onderging en die nu ook wel héél deemoedig terugkijkt op het drama, regisseur Olly Lambert niet alleen te woord. Ze hebben hem ook ruim duizend uur nog niet eerder vertoond beeldmateriaal gegeven voor deze driedelige serie. Daarmee kan Lambert zowel Ruby’s vlogs, op zichzelf vaak al tenenkrommend, laten zien als wat er gebeurde vóór en nádat de recordknop werd ingedrukt. Want ook een christelijke influencer zoals Ruby Franke toont haar volgers alleen de allerbeste versie van zichzelf en haar gezin.

Daarmee is zij ook een typische representant van Utah, het epicentrum van het gezinsvloggen. Het streven naar perfectie in de ‘Happy Valley’ is een weerslag van wat de Mormoonse Kerk consequent uitdraagt. Lambert benadrukt dit met de framing van de interviews met buurtgenoten van de Frankes. Dit zitten er perfect bij. Als zorgvuldig gestylede decorstukken. In perfecte huizen, waar misschien heel wat scheef zit maar in elk geval niets scheef staat. Die symmetrie is ook zichtbaar in de manier waarop hij hun omgeving portretteert. Een perfect aangeharkte en steriele wereld, voor ideale mensen.

Binnen die volstrekt klinische bubbel kon Ruby Franke – en  Jodi Hildebrandt die haar, dat is althans Lamberts suggestie, als een poppenspeler heeft aangestuurd – tot een monster uitgroeien. Waarbij het de vraag blijft of de vrouw die tijdens het bestrijden van de Duivel in haar familie zelf een soort versie van de Duivel werd, werkelijk kwaad in de zin had of volledig verstrikt was geraakt in haar eigen waangedachten. Én of er in Frankes achtergrond wellicht aanwijzingen zijn te vinden voor wie ze uiteindelijk zou worden. Want daarop werpt de intrigerende docuserie Devil In The Family dan weer geen licht.

Het sprookje dat Ruby Franke met veel succes van haar leven had gemaakt eindigde in elk geval in een tragedie. Cru gesteld: en ze leefde nog lang en ongelukkig.

Aaron Rodgers: Enigma

Netflix

Kan hij niet beter met pensioen gaan? Als quarterback Aaron Rodgers in het najaar van 2023, vrijwel direct na zijn komst naar The New York Jets, ernstig geblesseerd raakt, lijkt zijn seizoen al voorbij. Tegen de tijd dat de American footballer volgens de officiële prognoses weer fit zal zijn, is hij bovendien al veertig. Tijd om de boel definitief in te pakken? Dat is echter buiten Rodgers gerekend: hij hoopt rond de Kerst weer wedstrijden in de National Football League (NFL) te kunnen spelen en wil dan ook gewoon gaan voor de Super Bowl. Hoewel hij in zijn carrière viermaal tot Most Valuable Player van de NFL werd gekozen, zou dat pas zijn tweede hoofdprijs worden.

En daarmee heeft de driedelige sportserie Aaron Rodgers: Enigma (199 min.) meteen een richtpunt: Rodgers miraculeuze terugkeer op het allerhoogste podium – of niet. Maar wordt deze productie van Gotham Chopra en Liam Hughes ook meer dan een antwoord op die elementaire vraag, gecombineerd met een carrièreoverzicht van de gevierde footballer? En heeft Rodgers, die van 2008 tot 2023 het absolute ‘Dreh & Angelpunkt’ van de Green Bay Packers was, werkelijk meer inhoud dan de gemiddelde eendimensionale ‘winner takes all’-alfaman, voor wie elke nederlaag of teleurstelling alleen maar brandstof vormt voor de volgende overwinning?

Aaron Rodgers wil zelf in elk geval méér zijn dan zomaar een American footballer. De perfectionist stamt uit een conservatief christelijk milieu, raakte gebrouilleerd met z’n familie en is sindsdien bezig aan ‘een spirituele reis’, die hem langs de progressieve christelijke leider Rob Bell, Ayahuasca-ceremonies in Costa Rica, de Dalai Lama, plantengeneeskunde, duisternis-retraite en allerlei complottheorieën heeft gebracht. Tijdens de COVID-19 pandemie weigert hij bijvoorbeeld om zich te laten vaccineren, maar suggereert in een interview dat dit wel zo is, om gewoon te kunnen blijven spelen. Als dat uitkomt, wordt Rodgers het middelpunt van een fikse controverse.

Zelf wijt hij dit aan de ‘age of outrage’ waarin beroemdheden zoals hij inmiddels leven. Chopra en Hughes geven hem in deze miniserie alle gelegenheid om zulke zienswijzen te geven. Met de camera volgen ze hun hoofdpersoon op al diens zijsporen, kritische vragen blijven ondertussen achterwege. Ook als Rodgers bijvoorbeeld een ontmoeting heeft met de bekende antivaxxer en alternatieve presidentskandidaat Robert F. Kennedy Jr., inmiddels Trumps beoogde minister van volksgezondheid. Die heeft Aaron Rodgers naar verluidt direct heeft gevraagd of hij zijn vicepresident(skandidaat) wil worden.

Met zulke extracurriculaire activiteiten krijgt dit sportportret inderdaad een extra laag, maar of die werkelijk verder gaat dan het beeld dat Rodgers, die nu eenmaal wil laten zien dat hij meer is dan een bekende footballer, zelf wil uitdragen?

Martha

Netflix

Het zorgt bijna automatisch voor leedvermaak als iemand die het perfecte leven lijkt te leiden ineens publiekelijk onderuit gaat. Het gebeurt de Amerikaanse zakenvrouw, schrijfster en mediapersoonlijkheid Martha Stewart in 2004. Vanwege handel met voorkennis in ImClone-aandelen moet ze voor vijf maanden naar de gevangenis. Daarna probeert Martha (115 min.), bijna pensioengerechtigd inmiddels, gewoon een comeback te maken.

Voordat ze een influencer avant la lettre werd, de belichaming van de ideale huisvrouw en de koningin van de perfectie, had Stewart al een carrière als fotomodel en beurshandelaar achter de rug. Pas toen ze zich met catering ging bezighouden – en zo ontdekte dat ze gevoel had voor hoe ‘t hoorde, eruit moest zien en zou overkomen – realiseerde ze zich echter waar haar perfectionisme en oog voor detail het best tot hun recht zouden komen.

In deze gedegen film van R.J. Cutler (Belushi, Billie Eilish: The World’s A Little Blurry en Big Vape: The Rise And Fall Of Juul) blikt ‘de selfmade miljardair’ terug op haar lange loopbaan, die uiteindelijk toch een stuk succesvoller is gebleken dan haar persoonlijk leven. Want de relaties van Martha Stewart met haar ouders, echtgenoten en kinderen houden bepaald niet over. Haar huwelijk met eerste echtgenoot Andy strandde bijvoorbeeld na 27 jaar vanwege overspel van manlief.

‘Zullen we over iets leukers praten?’ zegt ze met een ijzige glimlach tegen Cutler als dit ter sprake komt. Wie zonder zonde is, weet Stewart als geen ander, werpe de eerste steen. Ze doet graag zelf haar verhaal en zit niet altijd te wachten op Cutlers interventies. Hij stelt soms pittige vragen. En anderen vullen dat dan weer, buiten beeld, aan met hun eigen herinneringen en gedachten. Daarbij gaat vanzelfsprekend ook veel aandacht uit naar het schandaal dat Stewart haar imago kostte.

Dat is vervat in een iconisch tv-fragment. Als Martha Stewart, in de keuken waar ze voor haar wekelijkse bijdrage aan The Early Show een salade gaat maken, op alle mogelijke manieren heeft geantwoord dat ze zich van geen kwaad bewust was bij de aankoop van ImClone-aandelen, vraagt presentatrice Jane Clayson naar Stewarts smaak nét iets te lang door. ‘Ik wil me nu concentreren op mijn salade’ zegt ze bits, woorden die haar positie en houding perfect weerspiegelen.

En dan moeten de rechtszaak en het vonnis nog komen. ‘Ik vond het verschrikkelijk om dat te moeten doorstaan’, vertelt Stewart nu. Voor ‘die idioten van het Openbaar Ministerie’, waaronder de latere FBI-directeur James Comey, heeft ze nog altijd geen goed woord over. ‘Die aanklagers hadden in de blender gedaan moeten worden’, zegt ze ijzig. ‘Ik was een trofee. Een prominente vrouw, de eerste vrouwelijke miljardair van Amerika. We hebben haar!’

Cutler neemt de tijd voor Stewarts periode in de gevangenis en gebruikt die uiteindelijk om haar te laten transformeren in een nieuwe, opvallend ‘streetwise’ Martha. Een influencer op leeftijd die tegenwoordig net zo gemakkelijk loopt te geinen met rapper Snoop Dogg als dat ze vroeger recepten bereidde of huisvrouwentips deelde. Tegelijk is duidelijk dat Martha Stewart in de voorbije jaren veel is kwijtgeraakt van wat ze in een heel leven had opgebouwd.

En over deze documentaire heeft ze zo haar eigen mening, blijkt uit een interview met The New York Times, waarin Stewart R.J. Cutler van onder uit de zak geeft: het verkeerde interviewshot, een slechte soundtrack en te veel aandacht voor die rechtszaak. Je hoort en ziet ‘t haar bijna zeggen, op koele toon en met een zuinig mondje. Terwijl ze op de valreep zowaar ook nog iets positiefs weet te bedenken over Martha: de eerste helft van die film is eigenlijk heel behoorlijk.