
De Noorse blockchain-expert Bjørn Bjercke kan zijn ogen nauwelijks geloven als hij ziet dat OneCoin in 2016 z’n nieuwe cryptomunteenheid presenteert voor een publiek van 20.000 geïnteresseerden in het Londense Wembley-stadion. Hij is op datzelfde moment juist in gesprek met het bedrijf van de Bulgaarse onderneemster Ruja Ignatova en haar marketingspecialist Sebastian Greenwood om de techniek daarvoor te ontwikkelen. OneCoin heeft nog helemaal geen blockchain en belazert dus de kluit.
Bjercke neemt zich voor om de ‘cryptoqueen’ te ontmaskeren en haar grootschalige zwendel aan de kaak te stellen. Terwijl hij het aanbod van OneCoin afslaat, accepteert de Zuid-Afrikaanse bankier Duncan Arthur wel een baan bij Ignatova. Hij zal tot 2019 een belangrijke positie bekleden binnen het bedrijf. Dan verlaat hij de club en werpt zich op als klokkenluider. ‘OneCoin is een sekte die wordt gerund door iemand met zeer veel charisma’, zegt Arthur nu. ‘Zij kan anderen van werkelijk alles overtuigen.’
OneCoin is gewiekst opgezet, laat regisseur Bår Tyrmi zien in Lie To Me (94 min.). De flamboyante dr. Ruja Ignatova presenteert zich tijdens groots opgezette bijeenkomsten als een heus orakel en verspreidt de blijde OneCoin-boodschap over de hele wereld, liefst via religieuze leiders en bestaande netwerken. Investeerders worden zo onderdeel van de OneFamily, waarmee ze dan een OneLife kunnen leiden. OneCoin begint, kortom, alle kenmerken van een sekte vertonen. Totdat de grote leidster ineens spoorloos verdwijnt…
Met behulp van Bjercke, Arthur, de gedesillusioneerde Zweedse investeerder Jonatan Wigerup en enkele deskundigen brengt Tyrmi een slinks opgezet piramidespel in kaart. Dat is met zoveel overtuigingskracht en marketingtrucs aan de man gebracht, dat miljoenen investeerders erin tuinen. De vraag is of zij dat onheil ook niet een beetje over zichzelf hebben afgeroepen. De titel van deze film, Lie To Me, lijkt daarop te zinspelen: de mens die zich graag laat beliegen, als dat tot ultieme rijkdom zou kunnen leiden.
De boodschap over deze malafide concurrent van de Bitcoin wordt speels verpakt, met ludieke illustratieve beelden en kekke vormgeving. Meer informatie over die mysterieuze dokter Ignatova – en haar louche broer Konstantin, die Ruja’s rol overneemt nadat zij de benen heeft genomen – was alleen geen overbodige luxe geweest. Rond OneCoins grote roerganger blijft ‘t mistig. Ook waar zij nu is – en of ze überhaupt nog in leven is.
Één ding is, natuurlijk, wel duidelijk: dat ook deze keizerin geen kleren aanheeft.
De driedelige serie Fugitive: The Mystery Of The Crypto Queen zoomt verder in op de achtergrond van Ruja Ignatova en wat er met haar gebeurd zou kunnen zijn.


