Helmut Boeijen familie, IDFA 2025, Israël-Palestijnen, kinderen, oorlog, ouderschap

Gaza’s Twins, Come Back To Me

Alef / Een van de jongens/ BNNVARA

Via de foto’s en video’s die haar zus Isreen met haar telefoon doorstuurt, proberen de Palestijnse vrouw Rania Deifallah en haar echtgenoot Akram hun pasgeboren tweeling te leren kennen. Hamoud en Jowan hadden oorspronkelijk ook nog een zusje. Dat is in november 2023 echter overleden in het Kamal Adwan-ziekenhuis te Beit Lahia, in het noorden van Gaza. Door complicaties bij de bevalling of de continue bombardementen van het Israëlische leger, wie zal het zeggen?

Na hun geboorte moesten de twee andere baby’s aansterken in de couveuse. Toen het ziekenhuis vervolgens werd geëvacueerd, zijn zij, na een periode waarin onduidelijk was ’t of ze ’t überhaupt overleefd hadden, in zuid-Gaza terechtgekomen. Daar worden ze opgevangen door hun tante Isreen en de rest van de familie, die daar al eerder was beland. Een reisverbod houdt hun moeder Rania vast in Beit Hanoun, in het uiterste noorden van de Gazastrook. Daar wacht zij op de tweeling.

Intussen probeert de jonge vrouw met haar man en hun andere kinderen in barre omstandigheden te overleven. De rest van de familie lijdt al evenzeer door de oorlog en moet steeds verkassen naar een nieuw, min of meer veilig, onderkomen. In de indringende documentaire Gaza’s Twins, Come Back To Me (96 min.) volgt regisseur Mohammed Sawwaf, zelf woonachtig in Gaza, gedurende zestien maanden of het hen lukt om de ouders en hun kinderen te herenigen.

Terwijl de beide takken van de familie de dood te slim af proberen te zijn – effectief tegenover elkaar weggesneden door de filmmaker, die dicht op het verhaal zit – beginnen de kinderen zich ook te hechten aan hun liefdevolle tantes en grootouders. En moeder Rania moet van een afstandje toekijken. Óók als blijkt dat Hamoud achterloopt bij zijn zusje ‘Juju’. Hij is niet volledig ongeschonden uit de bevalling gekomen en heeft behoefte aan extra zorg, die niemand hem in deze helse situatie kan bieden.

Het kwetsbare jongetje zal gewoon moeten overleven, in de hoop dat er ooit betere tijden komen. Net als de rest van zijn familie. Aan woede of wanhoop worden verder verrassend weinig woorden gewijd. ‘We wachten allemaal gewoon op de dood’, laat Rania zich weliswaar een keer ontglippen, maar al snel herpakt ze zichzelf en is het parool weer: moedig voorwaarts. Samen. In desolate omstandigheden die mensen dwingen om te laten zien uit welk hout ze gesneden zijn.

Daarmee wordt deze film over de twee Palestijnse baby’s een lofzang op familie, het sociale netwerk en de gemeenschap. Het geheel blijkt weer eens meer dan de som der delen, aangetoond in bijzonder tragische omstandigheden. Samen zijn ze moediger, vindingrijker en liefdevoller dan ze zelf waarschijnlijk ooit zouden hadden kunnen bedenken.

Helmut Boeijen oorlog

The Deminer

Als het wapengekletter allang is verstomd, etteren de meeste oorlogen onverminderd door. Ook als de wonden zijn gelikt en de doden beweend en begraven, herbergt het land vaak nog sporen van de strijd. Met een beetje pech zijn grote delen bezaaid met bommen, IED’s en landmijnen, de botste middelen om een oorlog in je voordeel te beslechten. Zeker als die oorlog wordt uitgevochten in het gebied waar je straks zelf hoopt te leven.

In The Deminer (82 min.) schetst de Iraakse jongeling Abdulla het bloedstollende relaas van zijn vader, de Koerdische officier Fakhir Berwari. Na de Amerikaanse inval van 2003 laat hij zijn vrouw en acht kinderen thuis achter om Irak te bevrijden van explosieven. Met een schaartje, knijptang en gevaar voor eigen leven doet hij zijn werk. Niet alleen de bommen en mijnen kunnen ‘crazy Fakhir’ de kop kosten, ook de lieden die deze hebben geplaatst azen op zijn vroegtijdige dood.

Via homevideo-beelden van de heroïsche militair, gefilmd door secondanten in de periode van 2003-2008, wordt in deze grimmige documentaire van Hogir Hirori het helse werk van de professionele mijnenruimer in beeld gebracht. Met diverse verpletterende ontploffingen en talloze slachtoffers en verwondingen tot gevolg. En dan, nadat het Amerikaanse leger zich heeft teruggetrokken uit Irak, valt Fakhirs geboortestad Mosul in handen van Islamitische Staat.

Inmiddels heeft zich met Shinwar Kamal een professionele cameraman bij de hoofdpersoon gevoegd, die van veel te dichtbij – over onzichtbare helden gesproken – Fakhirs gekkenwerk vastlegt. ‘Als het mislukt, ben ik de enige die sterft’, zegt de idealistische Irakees er zelf over. ‘Maar als het me lukt, kan ik heel wat levens redden.’ Deze film is een passend eerbetoon aan deze dappere man, die zijn leven stelselmatig in de waagschaal stelt.