The Longest Goodbye

Madman / Autlook

De techneuten van NASA willen er in eerste instantie niet over nadenken. En de astronauten moeten eigenlijk ook niets van hebben van psychologische onderzoeken. Als de Amerikaanse ruimtevaartorganisatie echter daadwerkelijk bemenste missies naar Mars wil gaan uitvoeren, dan zullen die mensen toch echt uitgebreid moeten worden getest. Want wie vuur je anders de ruimte in? En (hoe) houden die ‘t samen vol?

Het is de taak van de ervaren NASA-psycholoog Al Holland en zijn multidisciplinaire team om astronauten in spe te screenen. Wie kan er daadwerkelijk een lange tijd zonder zijn familie? Wie houdt zich op een positieve manier staande binnen een klein team? Wie kan er omgaan met de immense druk? En wie heeft er nooit genoeg van om vrijwel permanent te worden gefilmd? Want, ja, Big Brother is watching you in space.

In The Longest Goodbye (87 min.) focust filmmaker Ido Mizrahy zich nu eens niet op het technische vernuft en de grootse ambities van de moderne ruimtevaart, maar op de zwakste schakel ervan: de mens. Hoe voorkom je dat die zich als Lord Of The Flies gaat gedragen in een 1984-achtige wereld? Hoe bereid je mensen voor op zo’n megalomaan avontuur? En hoe kun je min of meer garanderen dat ze ook weer gezond terugkeren?

Cady Coleman verbleef in 2007 bijvoorbeeld een half jaar in een ruimtestation. ‘Toen de raket opsteeg in de lucht, voelde ik me naar de grond gedrukt’, vertelt haar destijds tienjarige zoon Jamey. ‘Op dat moment realiseerde ik me dat mijn moeder echt weg was en zich niet meer op onze planeet bevond.’ In de navolgende maanden maakten ze samen muziek, deden een spelletje en probeerden een normaal ouder-kind contact te onderhouden.

Dat ging echter bepaald niet vanzelf. En op de vlucht naar Mars kan er zelfs helemaal geen real time-communicatie plaatsvinden. Kan virtual reality dan uitkomst bieden? vraagt Hollands team zich af. Hoe zou een avatar ’t doen als partner? Kan Artificial intelligence hier sowieso een rol in spelen? Of moeten de astronauten juist in een medisch coma worden gebracht? En kun je deze ervaringen simuleren, zodat iedereen straks min of meer weet waar ie aan begint?

Want isolatie, daar is iedereen ’t wel over eens in deze straffe, uitdagende film, blijft een ‘motherfucker’. De astronaute Kayla Barron is onderdeel van het zogenaamde Artemis Project en komt wellicht dus ooit in aanmerking voor een mogelijke Mars-missie. Maar kan zij zich er werkelijk op voorbereiden om het leven op aarde – en haar echtgenoot Tom en, wie weet, één of meerdere kinderen – voor maar liefst drie hele jaren achter zich te laten?

Die raket zal ooit Mars wel halen en dan vast ook veilig terugkeren naar aarde, zoveel is duidelijk, maar wat voor mensen brengt ie dan mee? En zijn er nog achterblijvers om hen te verwelkomen?

Artemis: Het Oneindige Kwartet

Dionne Cats / NTR

‘Ik denk dat we in deze samenstelling nog heel lang samen hadden kunnen spelen’, stelt cellist Eckart Runge, één van de oprichters van het Artemis Kwartet. ‘Daar ben ik vast van overtuigd. Het was de ideale combinatie van mensen in een strijkkwartet. Maar er hing toen al een schaduw over de groep.’

Het toonaangevende Duitse strijkkwartet krijgt in 2015 de grootste dreun uit haar dertigjarige bestaan te verwerken: altviolist Friedemann Weigle maakt na een jarenlange depressie een einde aan zijn leven. In Artemis: Het oneindige kwartet (52 min.) vertellen de leden van het ensemble aan Hester Overmars hoe ze verder zijn gegaan.

Hun persoonlijke ontboezemingen worden kracht bijgezet met overrompelende klassieke muziek, waarin de rijke historie van het gelauwerde kwartet doorklinkt. En dan, als de verhoudingen weer lijken hersteld, dient zich toch de vraag aan hoe ze samen verder gaan – of ze überhaupt samen verder kunnen. Als muzikant, maar ook als mens.

Die keuze vormt de vanzelfsprekende ruggengraat van dit fraaie psychologische portret van een select groepje mensen, die zichzelf ooit tot elkaar hebben veroordeeld. Een relaas van samen sterk staan, elkaar kwijtraken en op de één of andere manier tóch doorgaan. Waarbij uiteindelijk niemand groter blijkt dan het Artemis Kwartet.

De documentaire Artemis: Het Oneindige Kwartet is hier te bekijken.