Helmut Boeijen gezondheid, therapie

Blijven Ademen

BNNVARA

Hij is zogezegd ‘uit de tijd gevallen’. Twee jaar geleden heeft de dan 28-jarige Bo Gyi Hasenaar, vanwege een atypische hersenvliesontsteking, negen dagen in coma gelegen. Terwijl de jongeling tussen leven en dood zweefde, in een droomwereld die verdacht echt leek, leefden zijn verwanten en vrienden tussen hoop en vrees. Toen Bo Gyi alsnog ontwaakte, waren zij vooral opgelucht en had hij nog een wereld te ontdekken over deze ingrijpende periode.

In de documentaire Blijven Ademen (58 min.) van Leon Veenendaal, naar een idee van Suze van Hasselt, probeert de jongeling vat te krijgen op die negen dagen. Hij heeft daaraan weliswaar geen actieve herinneringen, maar wordt nog steeds achtervolgd door beelden en indrukken die hij destijds heeft opgedaan. Hij is er een ander mens door geworden, constateert Bo Gyi verwonderd. Iemand zonder hoogtevrees, bijvoorbeeld.

Er is een versie van vóór de IC en een versie van ná de IC, zegt een medewerkster van de Intensive Care-afdeling als hij daar nog eens op bezoek gaat. In gesprek met zijn vriendin Tessa, ouders en broers reconstrueert Bo Gyi hoe zij die tijd hebben beleefd. Hij kan daarbij terugvallen op de weerslag van deze periode: een stapel beterschapskaarten, emotionele berichtjes en de gezondheidsupdates die rondgingen in zijn omgeving.

Liggend op de divan bij een therapeut probeert hij bovendien zijn droomwereld, door Veenendaal gevisualiseerd met beeldsequenties waarin hij door een leeg en donker ziekenhuis en bos doolt, opnieuw te bezoeken. Wat willen die indrukken hem vertellen? ‘Dromen zijn gedachten die niet weten dat ze gedacht worden’, legt de therapeut uit. Ze zijn een onbewuste vorm van denken, die je kunnen verrassen met inzichten over jezelf.

Bo Gyi gaat daar in elk geval héél bewust mee aan het werk. Hij spreekt ook nog met lotgenoten, doet samen met intimi ademhalingsoefeningen in de sportschool en inventariseert met behulp van kaartjes op een bord zijn leven. Alles, zo lijkt het, om weer in verbinding te komen met (die nieuwe versie van) zichzelf en zijn dierbaren. Daarbij liggen de tranen regelmatig voor het oprapen: bij hemzelf en de mensen die hij ontmoet.

Stapsgewijs werkt deze geladen film zo toe naar een natuurlijke en helemaal bijdetijdse climax: het feest dat Bo Gyi sinds die negen dagen in coma jaarlijks organiseert voor vrienden en familie. Om het leven te vieren, dat soms zulke onverwachte afslagen kan nemen.

Helmut Boeijen politiek, zelfdoding

Steve Stevaert, De Schaduw Van De Macht

VRT

Tien jaar na zijn tragische dood probeert de vierdelige serie Steve Stevaert: De Schaduw Van De Macht (155 min.) vat te krijgen op de cafébaas uit Hasselt die in de jaren negentig stormachtig carrière maakte in de Belgische politiek. ‘Steve was de man op de fiets die iedereen bij naam noemde’, vertelt zijn vriend Ivo Konings. ‘Hij had zo’n truc. Dan zei ie: ah, ik ken u, hoe heet ge nu weer? En dan zei die man bijvoorbeeld ‘Karel’.  Dan zei hij: ja, Karel, dat wist ik, maar uw familienaam, die ben ik kwijt.’

En na Hasselt tuinde ook België er met open ogen in. Hij was ‘Steve Stunt’, de man die altijd weer een nieuwe troef uit zijn mouw kon schudden. Liefst gratis. Van openbaar vervoer tot elektriciteit. Later werd hij ‘Steve De Sloper’, de bestuurder die illegaal gebouwde huizen liet afbreken. Bij voorkeur van welgestelde landgenoten, want dat viel goed bij zijn linkse achterban. En na de ongelooflijke verkiezingswinst die hij met SP.A behaalde in 2003, schreef de Vlaamse krant De Morgen sans gêne ‘Steve is God’.

Toen begon zo ongeveer ook de ommekeer, betoogt deze productie van Luc Haekens. Steve Stevaert, de gewezen cafébaas, burgemeester van Hasselt, Vlaamse vicepremier, opper-Teletubbie van de Belgische socialisten, de politicus die alles wat hij aanraakte in goud zag veranderen, bleek ook maar een heel gewoon mens. Een heel feilbaar mens zelfs. Na de eerste haarscheurtjes in zijn imago kwamen de beschuldigingen van ernstig wangedrag, die zijn onaantastbare status van volksheld ernstig beschadigden.

Hij kon zich niet meer beroepen op wat politiek journalist Siegfried Bracke ‘het voordeel dat hij niet had gestudeerd’ beroepen. De ‘amateurmassapsycholoog’ Stevaert, die volgens oud-woordvoerder Jan de Zutter van SP.A zo goed aanvoelde hoe mensen werkelijk zijn, was ook z’n fingerspitzengefühl kwijtgeraakt en moest het voortaan doen zonder de erkenning en aandacht waaraan hij verslaafd was geraakt. Dat moest wel verkeerd aflopen. En dat deed ‘t ook, op 2 april 2015 in het Albertkanaal.

Dit postume portret begint bij dit tragische einde, spoelt daarna terug naar het begin als Steve in 1954 als Robert Stevaert wordt geboren in Rijkhoven en volgt daarna chronologisch zijn leven. Van een jongen die ‘t niet van studeren moet hebben, op de hotelschool beland en daarna een succesvolle horecaondernemer wordt tot een gevallen politicus, die is ingehaald door duistere krachten. Een gebroken man, die alles is kwijtgeraakt wat hij dacht te hebben en dan de dood boven het leven verkiest.

Met die keuze zet hij ook een rouwrand om de 61 jaar ervoor. Politieke kopstukken zoals Willy Claes, Louis Tobback, Johan Vande Lanotte en Bert Anciaux zorgen er in deze miniserie, waarvan ik nu drie delen heb gezien, echter voor dat in elk de geval de politicus Steve Stevaert weer kleur op de wangen krijgt. Naar de persoon daarachter, met volgens Ivo Konings ‘tristesse in zijn ogen’, blijft ‘t ondanks talloze anekdotes en typeringen nog altijd een beetje zoeken. Hij is ergens verdwenen geraakt in Steve Stunt, Steve De Sloper en Steve De Politieke God.

Trailer Steve Stevaert, De Schaduw Van De Macht