José Luis Cabezas wordt op 25 januari 1997 gevonden in een brandende Ford Fiësta. Hij heeft handboeien om en blijkt te zijn gedood met een kogel door het hoofd. De moord op de fotojournalist van het Argentijnse tijdschrift Noticias veroorzaakt een golf van verontwaardiging in het Zuid-Amerikaanse land. Zelfs stervoetballer Diego Maradona loopt mee in de navolgende protestmars.
Als eerbetoon houden Cabezas’ vakbroeders bovendien demonstratief hun camera in de lucht. De boodschap is helder: ons krijg je niet klein. Want de moord op hun collega doet denken aan een periode die ze achter de rug dachten te hebben: de dictatuur van generaal Jorge Videla (1976-1981). Inmiddels wordt Argentinië alweer een jaar of acht geleid door president Carlos Menem van de Peronistische Partij. Hij heeft van het Zuid-Amerikaanse land een neoliberaal ‘paradijs’ gemaakt.
In de gedegen documentaire El Fotógrafo Y El Cartero: El Crimen De Cabezas (146 min.) reconstrueert Alejandro Hartmann met direct betrokkenen hoe Cabezas zich met zijn camera meldt op het kruispunt waar politie, georganiseerde misdaad, bedrijfsleven en politiek hun ziel aan de duivel hebben verkocht. Hij maakt daar enkele spraakmakende foto’s, die hem uiteindelijk het leven zullen kosten. Die ene moord openbaart vervolgens een gecompliceerde slangenkuil.
Met een replica van de donkere kamer van zijn protagonist als het sinistere decor voor belangrijke elementen uit het moordonderzoek ploegt Hartmann 25 jaar na dato nog eenmaal door De Zaak Cabezas, die belangrijke politieke en maatschappelijke implicaties zou hebben. ‘Macht hebben is straffeloos zijn’, zegt één van de hoofdverdachten onderweg, met de hoogmoed die inderdaad voor de val blijkt te komen. Want de daders kunnen de dans uiteindelijk niet ontspringen – al komen sommigen met de schrik vrij.
Daarvoor heeft dan wel eerst een onverschrokken journalist moeten sterven. Die gebeurtenis is een ijkpunt geworden in Argentinië. ‘No se olviden de Cabezas’, houden journalisten elkaar voor: vergeet Cabezas niet. En al die anderen – in Rusland, Mexico of Israël – die hun werk als waakhond van de democratie met de dood moeten bekopen.
De DocUpdate 