Hij deelde zijn persoonlijke verhaal met heel Nederland, maar kon, of wilde, het niet met zijn eigen kinderen bespreken. Ed van Thijn bleef zijn hele leven dat tienjarige jongetje dat níet stierf in de Tweede Wereldoorlog. ‘Wie ben ik dat ik het heb overleefd?’ vraagt hij zich af tijdens een interview uit 2010. ‘Je ziet ook kinderen voor je die het niet hebben overleefd. Ik denk dan: hoeveel burgemeesters van Amsterdam zouden daaronder hebben gezeten? En wie ben ik dan dat ik dit heb mogen worden?’
Oppervlakkig beschouwd heeft Ed van Thijn (1934-2021) een prachtig leven gehad. Hij was fractievoorzitter van de Partij van de Arbeid in de Tweede Kamer, bekleedde enkele jaren het ambt van minister van Binnenlandse Zaken en werd vervolgens de langstzittende burgemeester van Amsterdam ná die vervloekte oorlog (1983-1994). Daarachter, naast en tussen waren er echter altijd dat schuldgevoel, de angst om daar ‘dik’ over te doen en het verdriet over wat verloren ging, ook in de jaren ná 1945.
In het postume portret Ed van Thijn: Een Oorlog Die Nooit Overging (47 min.) onderzoekt Nathalie Toisuta met de hoofdpersoon zelf (in zijn laatste interview uit 2020), zijn vrouw Odette, dochters Marion en Carla, kleindochter Lisa, vriend Frits Barend, biograaf Willem van Bennekom, historicus Geert Mak, partijgenoot Lodewijk Asscher en Bert Jan Flim, kind van een verzetsstrijder, de tragiek van Van Thijns leven en hoe iedereen in zijn directe omgeving in de schaduw daarvan moest leven. ‘Alles herinnert aan de oorlog’, vertelt zijn vrouw. ‘Alles!’
Hoe bevrijdt een man, die de vanzelfsprekendheid van vrijheid niet kent, zich van de oorlog? Dat lijkt de sleutelvraag van dit waardige eerbetoon aan de ouderwetse burgervader Ed van Thijn, een politicus uit en van een andere tijd: getekend door de oorlog en daardoor, elke dag weer, geïnspireerd om het goede te doen.
De DocUpdate 