How To Rob A Bank

Netflix

Wie is ‘Hollywood’? vragen FBI-agent Shawn Johnson en Mike Magan van de politie van Seattle zich af. Zij jagen begin jaren negentig op een bankovervaller, die soms meerdere malen per dag toeslaat. Hij maakt gebruik van ingenieuze vermommingen en gaat zeer professioneel te werk. Wie is deze ‘meesterovervaller’, die het al snel tot de Most Wanted-lijst van de FBI schopt?

’s Mans identiteit blijft niet lang geheim voor de kijkers van How To Rob A Bank (88 min.). Stephen Robert Morse en Seth Porges introduceren hem vrijwel meteen, via mensen uit zijn directe omgeving. Scott Scurlock is een vrijbuiter, die in zijn directe omgeving vooral bekendheid geniet vanwege een vernuftig gemaakte boomhut, die hij eerst bouwt in de vrije natuur en daarna jarenlang bewoont.

Zijn familie weet niets van zijn andere activiteiten. Veel vrienden tasten ook in het duister – al is de adrenalinejunk vanuit zijn eigen scheikundelab wel betrokken geweest bij de productie van en handel in meth. Hij voldoet echter op geen enkele manier aan het clichébeeld van de oliedomme boef, die direct na het verlaten van de bank, met een zak goudstukken op z’n rug, in de boeien wordt geslagen.

Daarvoor is Scurlock, die zich spiegelt aan de bankrover Bodhi uit de heistfilm Point Break, veel te geslepen. Een Robin Hood-achtige status mag hem echter ook niet worden toegedicht, menen de politiemensen die op hem jagen. Daarvoor heeft hij – samen met zijn handlangers Mark Biggins en Steve Meyers, die beide aan het woord komen in deze film – te veel emotionele schade aangericht.

Het excuus dat een bankoverval een vergrijp zonder slachtoffers is verwijzen zij in elk geval linea recta naar het rijk der fabelen. Ze organiseren dus een klopjacht op de man, die hen steeds te slim af is geweest. Die komt tot een climax rond Thanksgiving 1996, als de overvaller en zijn kornuiten weer eens toeslaan en daarna proberen te vluchten. Een onvervalst spelletje ‘cops & robbers’ komt op gang.

De uitslag daarvan is geen verrassing. How To Rob A Bank moet ’t dus vooral van de psychologische duiding hebben: waarom heeft een ontwikkelde en ogenschijnlijk sociaal bewogen man zoals Scott Scurlock uiteindelijk de afslag richting misdaad genomen, een weg die wel dood móest lopen? En hoe heeft hij dit al die tijd verborgen weten te houden voor het leeuwendeel van zijn directe omgeving?

En daarmee komen Morse en Porges heel aardig weg. Hun film ontwikkelt zich tot een boeiend portret van een man die er klaarblijkelijk van genoot om een middelvinger op te steken naar het gezag en gaandeweg ook niet meer anders leek te kunnen. Met ‘live free or die’ als even treffende als tragische lijfspreuk.

Wilders


Zou Geert Wilders met zijn medewerking aan deze Amerikaanse documentaire alvast een voorschot hebben genomen op het Nederlandse premierschap? De film Wilders, waarvan de NPO woensdag de oorspronkelijke versie van 91 minuten uitzendt, werd opgenomen in de aanloop naar de parlementsverkiezingen van 15 maart jongstleden, toen hij nog de onbetwiste koploper was in de peilingen.

De PVV-leider houdt doorgaans strak de regie bij zijn media-optredens en levert zich zeker niet zomaar uit aan de een of andere documentairemaker. De grotendeels mislukte Nederlandse documentaire Wilders, The Movie liep daar in 2010 bijvoorbeeld nog helemaal op vast. De filmmakers Stephen Robert Morse en Nicholas Hampson, op zoek naar de volgende Brexit of Trump, hebben wél het vertrouwen gekregen.

Als documentaire heeft de film Wilders, ook wel Eurotrump genoemd, niet al te veel om het lijf. De bijzondere toegang die Morse en Hampson zouden hebben gekregen tot de PVV-voorman blijft in werkelijkheid beperkt tot verhalen over (en foto’s van) zijn jeugd en vrouw. Verder mogen ze een dagje bij hem in de auto en laat hij zijn kogelwerende vest zien. Dat is het wel zo’n beetje.

De meerwaarde van Wilders zit hem met name in zijn internationale perspectief op de omstreden Nederlandse politicus, die als frontman van een globale populistische beweging wordt geportretteerd. Hij krijgt zelf behoorlijk veel ruimte om zijn verhaal te doen, maar daar worden door de makers (wier objectivititeit op de sociale media volop in twijfel is getrokken) wel degelijk kritische kanttekeningen bij geplaatst. Bovendien laten ze diverse duiders en criticasters aan het woord, die het fenomeen Wilders (in hun allerbeste Engels) proberen in te kaderen.

Doordat de verkiezingen Wilders uiteindelijk niet het premierschap brachten, loopt ook deze film een beetje met een sisser af. Geert bleek uiteindelijk toch (nog) geen Eurotrump en zal voorlopig ook geen Nexit in gang kunnen zetten. Waardoor de internationale belangstelling voor de PVV-leider op dit moment vast ook al tanende is.